Polonia Winnipegu
 Numer 117

11 marca 2010      Archiwa Home Kontakt

Wydawca


Bogdan Fiedur
Bogdan Fiedur
 

 

zapisz Się Na Naszą listę


Proszę kliknąć na ten link aby dotrzeć do formularza gdzie można zapisać się na listę dystrybucyjną i w przyszłości otrzymywać biuletyn bezpośrednio od nas.

Aby zapisać się szybko bez wypełniania formularza, proszę wysłać E-mail bez żadnego tekstu poprzez kliknięcie tego linku.

 

 

Przyłącz się

Jeśli masz jakieś informacje dotyczące polskich wydarzeń i chciałbyś albo chciałabyś podzielić się nimi z naszymi czytelnikami, to prześlij je do nas. Mile widziane są wywiady, felietony, zdjęcia i poezja. Proszę informować nas o wszystkich wydarzeniach polonijnych.

 

 

Promuj polonię

Każdy z nas może się przyczynić do promowania Polonii w Winnipegu w bardzo prosty sposób.  Mój apel jest aby dodać dwie linie do waszej stopki (signature) aby zacząć promować Polonijne wydarzenia w Winnipegu kiedykolwiek wysyłamy maila.

Tutaj są instrukcj
e jak dodać stopkę używając Outlook Express.

Kli
knij Tools-->Options --> Signatures

Zaznacz poprzez kliknięcie
Checkbox gdzie pisze

Add signature to all outgoing messages


W pole gdzie jest napisane Edit Signature proszę wpisać.

Polonijny link Winnipegu
http://www.polishwinnipeg.com

albo

Polish Link for Winnipeg
http://www.polishwinnipeg.com


Po tym kliknij Apply

I to wszystko. Od tej pory będziemy promować polskie wydarzanie w Winnipegu automatycznie kiedy wyślemy maila do kogoś. Wszystkie programy mailowe mają taką opcję tzw. signature i sposób jej dodania będzie bardzo podobny do tego co opisałem dla Outlook Express

Polonijny Biuletyn Informacyjny w Winnipegu

W cyklu Podróż dookoła Polski - ciekawe miejsca... przybliżamy najpiękniejsze miejsca w Polsce- te znane i mniej znane. Opowiadamy historię pięknych polskich miejsc, ale ponieważ Polska to nie porośnięty puszczą skansen lecz rozwijający się dynamicznie, nowoczesny kraj to pokazujemy też jak wyglądają różne zakątki Polski dziś.

INDEX

Powrót...

PODRÓŻ  DOOKOŁA  POLSKI - CIEKAWE  MIEJSCA - 
RACIBÓRZ

 

 

RACIBÓRZ

 


 

 

Gród raciborski, broniący przeprawy przez Odrę na drodze handlowej prowadzący przez Bramę Morawską do Polski, istniał już w IX w. Leżał na skrzyżowaniu szlaków z Czech i Moraw do Krakowa, na Ruś i na Śląsk. Według staropolskich przekazów Racibórz był stolicą Kwadów. Wzmiankowany jest w Kronice Galla Anonima, gdzie znajduje się informacja o zdobyciu w 1108 r. grodu Racibórz przez rycerzy Bolesława Krzywoustego. w późniejszych przekazach Racibórz występuje jako gród kasztelański, a od 1172 r. jako stolica księstwa z Mieszkiem I Plątonogim na tronie. Racibórz wyrósł na silny gród warowny - dwukrotnie w 1241 roku był w stanie stawić czoła nawałnicy tatarskiej, której uległ nawet Kraków. W 1299 r. wolą księcia Przemysława władze w Raciborzu przejęła rada miejska. XIII wiek był czasem prężnego rozwoju i kulturowego oddziaływania na inne ziemie polskie.

W książęcej mennicy bito pierwszą monetę z polskim napisem "Milost", a w klasztorze dominikanów Wincenty z Kielczy, autor hymnu o Św. Stanisławie "Gaude Mater Polonia", zapisał w kronice pierwsze polskie zdanie - "Gorze szą nam stało". Nazwa miasta pochodzi od słowiańskiego imienia Racibor. Forma zgermanizowana brzmiała "Ratibor". Dogodne położenie wpływało na szybki rozwój miasta. Powstały wielkie składy soli. Odbywały się największe na Śląsku targi zboża. Rozwinięte było rzemiosło, zwłaszcza tkactwo i sukiennictwo.

 


Zamek Piastowski i Kaplica Św. Tomasza Kantuaryjskiego


Kościół Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny


Klasztorny kościół Dominikanek pw. Św. Ducha

W pierwszej połowie XIV w. było to najludniejsze miasto na południowym Śląsku. We władaniu Piastów utrzymał się Racibórz do 1336r. Miasto przejęli wtedy opawscy Przemyślidzi. W czasach panowania Przemyślidów , jak podaje historyk mgr Norbert Mika, Racibórz zdołał wykupić za znaczną sumę pieniędzy dziedziczne wójtostwo w mieście. Transakcji dokonano przed 1413 r. używając jako środka płatniczego halerzy raciborskich - dwustronnie bitej srebrnej monety. W tym czasie rozszerzono również kompetencje rady miejskiej, która zyskała m.in. prawo wyboru burmistrza, sprawującego władzę wykonawczą w mieście.

Po bezpotomnej śmierci Walentego Przemyślidy w 1521 roku, władzę nad księstwem raciborskim przejął Jan II Dobry z górnośląskiej linii Piastów, książę opolski. Wydając w 1531 r. tzw. przywilej Hanuszowy, władca ten wyznaczył Racibórz, obok Opola miejscem obrad sejmiku krajowego oraz składania hołdu królowi Czech.

Następnie w 1551r. wraz z Koroną Czeską Racibórz przeszedł we władanie Habsburgów. Podczas wojny trzydziestoletniej w XVII wieku Racibórz był kilkakrotnie niszczony. W 1683 roku mieszczanie zgotowali gorące powitanie królowi Janowi III Sobieskiemu ciągnącemu z wiedeńską odsieczą.
 

 


Baszta miejska, tzw. więzienna XVI w., ul. Basztowa.


Kolumna Matki Bożej autorstwa J. M. Österreicha


Figura Św. Jana Nepomucena - 1733 r. autorstwa J. M. Österreicha

Po wojnie prusko-austriackiej o Śląsk, Racibórz został w połowie XVIII wieku wcielony do Królestwa Pruskiego. Nastąpił wtedy rozwój gospodarczy miasta, szczególnie szybki po wybudowaniu w 1846 roku linii kolejowej, która dwa lata później połączyła Berlin przez Racibórz z Wiedniem. Kopano rudy, przetapiano je w hutach. Istniała wytwórnia fajansu. Później rozwinął się przemysł metalowy. W pierwszym dziesięcioleciu XX wieku liczba mieszkańców wzrosła do 39 tysięcy.

W drugiej połowie IX i w XX wieku miasto było ośrodkiem polskości. Działało m.in. Towarzystwo Polsko-Górnośląskie (1886-1939), polska księgarnia, Dom Polski "Strzecha", wychodziły polskie czasopisma, w tym "Nowiny Raciborskie" (1889-1921).

Mieszkańcy brali udział w trzech powstaniach śląskich. Wyniki plebiscytu w 1921 roku zadecydowały, że Racibórz został w państwie niemieckim. Granica między Polską, a Niemcami biegła nie opodal miasta. Jednakże nadal działały polskie organizacje i stowarzyszenia kulturalne, społeczne i gospodarcze. Aktywni byli działacze Związku Polaków w Niemczech, spółdzielnia "Rolnik" i "Ogrodnik", Bank Ludowy. Nadal kwitło życie w ośrodku kultury "Strzecha".

Ludność polska zamieszkiwała przede wszystkim okoliczne wsie. W samym mieście dominowali Niemcy. Stosunki miedzy obu nacjami układały się w miarę harmonijnie do czasów Kulturkampfu, tj. do lat 80 XIX wieku. O sile polskiego żywiołu świadczy m.in. fakt, iż władze pruskie publikowały zarządzenia w języku polskim, a urzędnicy musieli władać tym językiem.

Zmiany polityczne i gospodarcze w Europie po i wojnie światowej, odrodzenie się państwa polskiego i powstanie państwa czechosłowackiego, spowodowały upadek znaczenie Raciborza jako miasta leżącego na ważnym szlaku komunikacyjnym i ośrodka przemysłowego. Powstałe granice państwowe pozrywały dotychczasowe więzi gospodarcze, łączące cały region.

 


Zajazd - II poł. XVIII w., brak wyraźnych cech stylowych


Kościół Najświętszego Serca Pana Jezusa


Rynek w Raciborzu



Mieszkańcy Raciborza nie byli zwolennikami faszyzmu, o czym świadczą raporty hitlerowskiej policji politycznej. Ofiarami represji padli zarówno polscy, jak i niemieccy mieszkańcy ziemi raciborskiej. Zdaniem amerykańskich uczonych - podaje dr Ryszard Kincel - postawa antyfaszystów z Raciborza zapobiegła powstaniu niemieckiej bomby atomowej i to już w 1942 roku. Fałszowali oni bowiem skład chemiczny bloków moderatowych z grafitu, wytwarzanych w Plania Werke (obecnie Zakłady Elektrod Węglowych).

W czasie okupacji hitlerowskiej w Raciborzu pracowało osiem oddziałów roboczych jeńców brytyjskich, francuskich, radzieckich i włoskich. Istniało ciężkie więzienie i obóz dla wysiedlonych Polaków, a także 3 obozy pracy. Na początku 1945 roku przez miasto przeszły kolumny więźniów, ewakuowanych z obozów koncentracyjnych przed zbliżającym się frontem. Zdobyty po ciężkich walkach przez wojska radzieckie 31 marca 1945 roku Racibórz legł w gruzach. Ocenia się, że około 80 proc. domów mieszkalnych, gmachów użyteczności publicznej, zakładów przemysłowych było zniszczonych. w pierwszych dwóch miesiącach do miasta powróciło zaledwie 3 tysiące mieszkańców. Później przybyło ich więcej, osiedlali się repatrianci z innych regionów Polski. w pierwszym powojennym dziesięcioleciu miasto zostało odbudowane, a w latach następnych - rozbudowane. Uruchomiono stare zakłady przemysłowe. W latach 50-tych wzniesiono Fabrykę Kotłów "Rafako". Zaczęły powstawać osiedla mieszkaniowe wraz z infrastrukturą społeczną i kulturalną. Miasto rozrastało się. w 1975 roku do Raciborza włączono sąsiednie wsie: Markowice, Sudół, Miedonię i Brzezie. W dniu 8 lipca 1997 roku Racibórz nawiedziła największa od stuleci powódź. Teren miasta został zalany w 60 %. Woda osiągnęła poziom 1046 cm, przekraczając stan alarmowy o 4,5 m. Straty materialne, które ponieśli mieszkańcy miasta jaki i przedsiębiorstwa były ogromne. Dnia 21 czerwca 2001 roku Racibórz jako pierwsze miasto w Polsce i Europie otrzymało certyfikat ISO 14001 wprowadzając tym samym w gminie System Zarządzania Środowiskowego. Racibórz ma powierzchnię 75 km 2, liczy 63 tysiące mieszkańców.

"Wspólne raciborsko - opawskie dziedzictwo. Podręcznik do edukacji regionalnej" Norbert Mika, Sarka Belastova.


 


 


Copyright © Polonijny Link Winnipegu
Kopiowanie w całości jest dozwolone bez zgody redakcji pod warunkiem nie dokonywania zmian w dokumencie.

23-845 Dakota Street, Suite 332
Winnipeg, Manitoba
R2M 5M3
Canada
Phone: (204)254-7228
Toll Free US and Canada: 1-866-254-7228