Pan Jerzy Wołek znany jest Polonii Winnipegu a oczywiście znany jest nie tylko  w Winnipegu jako wspaniały tenor, wieloletni solista chóru Pochodnia z Częstochowy , kwartetu Bel Kanto, Zespołu Pieśni i Tańca Sokół w Winnipegu oraz zespołu Kuranty. 9 września 2009 roku minęło 60 lat przygody Pana Jerzego z muzyką i śpiewaniem w wielu krajach na świecie.

Zacznijmy od Pana życia w Polsce gdzie je Pan spędził i czym się zajmował?
 

Urodziłem się i wychowałem w Częstochowie. Tam też jako mały chłopiec przeżyłem II wojnę światową. Szkołę podstawową ukończyłem podczas okupacji- 4 klasy w szkole publicznej a 3 na tajnych kompletach. Po wojnie ukończyłem gimnazjum i kolejne szczeble edukacji. Pracę zawodową w Przedsiębiorstwie Budowy Kopalń Rud na stanowisku kierownika robót energomaszynowych rozpocząłem w 1952 roku. Budowaliśmy kopalnie w całej Polsce.

 

Jak Pan trafił do tej branży?
 

Właściwie dostałem się tam przez sport. Choć wtedy, kiedy zaczynałem pracować miejsc pracy nie brakowało obowiązywały nawet tzw. nakazy pracy, ale były to narzucone miejsca. Mnie udało się otrzymać prace według upodobań i zgodnie z wykształceniem dzięki temu temu, że uprawiałem sport- koszykówka, siatkówka i piłka ręczna. Przedsiębiorstwo Budowy Kopalń Rud miało klub sportowy, potrzebowali do klubu dobrych sportowców i niejako przez klub sportowy otrzymałem dobrą pracę. Pracowałem w budownictwie kopalń 32 lata. Budowaliśmy kopalnie głębinowe od podstaw, kiedy kończyliśmy prace kopalnia była kompleksowo gotowa do eksploatacji złóż. W ciągu moich lat pracy wybudowaliśmy 27 kopalń rudy żelaza nie tylko w okolicach Częstochowy i Kłobudzka, ale również w tzw. rejonie staropolskim- woj. kieleckie jak Stomporków czy Starachowice. Budowaliśmy także kopalnie cynku i ołowiu były to: Staszic w Starachowicach czy Pomorzany koło Olkusza oraz kopalnie glinki kaolinowej w rejonie Opoczna. Przerwę w budownictwie kopalń miałem, kiedy w powiecie Kłobudzkim wybudowaliśmy 3 kopalnie w przepięknej otoczonej lasami okolicy. Upodobałem sobie jedna z tych kopalń mianowicie kopalnię Wręczyca i w niej pozostałem na 12 lat pracując jako główny energomechanik. To była najlepsza kopalnia w rudach żelaza. Pokłady rudy były grube a ich wydajność bardzo dobra. Ruda z tej kopalni szła bezpośrednio do huty jako wsad.
Ponieważ w rejonie Kłobudzka pokłady rudy żelaza zaczęły się kończyć władze postanowiły wybudować w Kłobudzku dla zapewnienia miejsc pracy nowy zakład innej branży. Wówczas otrzymałem zadanie aby ten zakład stworzyć. Uzyskałem budynek w bardzo surowym stanie (dobrze, że chociaż zadaszony). Miał to być oddział dużych zakładów chemicznych "Nitron Erg" w Krupskim Młynie, który produkował również materiały wybuchowe na potrzeby kopalń czyli nieco z mojej branży. Oddelegowany uruchomiłem ten zakład w ciągu niespełna 10 miesięcy i zaczęliśmy prace w przetwórstwie tworzyw sztucznych- dla małego Fiata. W tym zakładzie uruchomiłem również unikalną na ówczesne czasy produkcję folii papieropodobnej. Folia produkowana była na maszynach, po które jeździłem do RFN i Włoch. Dobrze prosperujący zakład opuściłem (po wykonaniu zadania) by powrócić do budownictwa kopalń. W tym czasie w Polsce zaczął się wielki "bum" odkryto bowiem bardzo bogate złoża miedzi. Do budowy kopalń miedzi włączono nasze przedsiębiorstwo. Wykonywaliśmy roboty poziome w kopalniach Lubin główny, Polkowice i Rudna oraz rozbudowę Konrada pod Bolesławcem. W rejonie Legnicy pracowałem 1,5 roku by zakończyć w 1984 roku zawodową działalność w rozbudowie kopalni węgla kamiennego Niwka koło Sosnowca. Byłem ratownikiem górniczym więc skorzystałem z praw przysługujących czynnym ratownikom górniczym i mając wypracowane lata pracy przeszedłem  w tzw. stan spoczynku przed ukończeniem 55 roku życia ( z ratownictwem przepracowałem 40 lat w pierwszej kategorii zatrudnienia).

W górnictwie p. Jerzy Wołek pracował 40 lat

 Jednym z Pana zainteresowań i zajęć był sport a jak to się stało, że związał się Pan z muzyką?

Tak, sport uprawiałem namiętnie zaczynając od klubu sportowego w harcerstwie potem był zwykły klub sportowy a potem nie będąc aktualnie w wojsku grałem w Garnizonowym Wojskowym Klubie Sportowym. Trafiłem tam, ponieważ wojskowe kluby sportowe miały ambicje prowadzić dobre drużyny, więc werbowali do nich dobrych zawodników nawet tych, którzy z wojskiem nic wspólnego nie mieli.

Natomiast śpiewać zacząłem już w 1946 roku i to w 2 chórach jednocześnie to znaczy w chórze harcerskim i szkolnym chórze gimnazjalnym. W chórze szkolnym miałem świetnego profesora, które doskonale prowadził chór i dodatkowo uczył mnie grać na kornecie. Ciekawostką jest to, że w mieszanym chórze byłem najlepszym, najwyższym sopranem i sam się zastanawiałem, co ze mnie muzycznie wyrośnie? W roku 1949 zacząłem śpiewać w Częstochowskim Chórze Pochodnia. W chórze tym śpiewałem w tenorach 40 lat. Od 1983 roku aż do wyjazdu do Kanady byłem prezesem tego chóru.

Drugi od lewej Jerzy Wołek z kwartetem Bel Kanto
 

Kwartet Bel Kanto w mundurach wojskowych p. Jerzy drugi od lewej

No właśnie a kiedy wyemigrował Pan do Kanady jak adaptował się Pan w nowych warunkach, czym zajmował aż do emerytury?
 

Kanadę pierwszy raz ze względów rodzinnych odwiedziłem w 1986 roku, bo mieszkała tu już wtedy moja córka. Życie daleko od córki i wnuka nie było łatwe zwłaszcza dla mojej żony więc za namową córki, która przysłała nam zaproszenie zaczęliśmy starania o wyjazd. Skorzystaliśmy z nieznanego wtedy programu łączenia rodzin. W Ambasadzie Kanady w Polsce dostaliśmy w 1989 roku  pozwolenie na wyjazd i jednocześnie zezwolenie na pobyt stały w Kanadzie, tym jednak nie mogliśmy się chwalić na polskiej granicy. Zezwolenie na pobyt stały w Kanadzie mogliśmy pokazać dopiero na lotnisku w Montrealu.
Pracę w Kanadzie zacząłem od firmy Victoria Leder. W ostatnim roku przed wyjazdem z Polski pracowałem w zakładzie rzemieślniczym, więc kiedy poszedłem do Victoria Leder podczas rozmowy kierownik zorientował się, że znam się na szyciu i pracy w skórach więc dostałem pracę w tym zakładzie. Najpierw szyłem ubrania ze skóry były to spodnie, kurtki, spódnice itp. a później zostałem krojczym. Następnie pracowałem w Met - Wood .

Kolejne zajęcie i praca którą bardzo polubiłem to praca w drewnie. Zacząłem od programu treningowego. W zakładzie u Finów gdzie jeszcze uczyłem się stolarstwa pracowałem na linii technologicznej co było bardzo ciekawe. Przychodziły ciągle nowe maszyny, które obsługiwałem więc praca była interesująca, ale mało płatna więc zmieniłem zakład pracy. Nowy zakład był znacznie większy i produkujący znacznie szerszy asortyment mebli.  Przepracowałem w Kanadzie 12 lat z tyko jednym 2 tygodniowym urlopem podczas którego odwiedziłem moja mame w Polsce. Od 2003 roku jestem już na emeryturze.
 

Wracając do śpiewania proszę opowiedzieć gdzie miał Pan okazje z Częstochowskim Chórem Pochodnia koncertować, jakie utwory śpiewał Pan solo, które zapadły Panu w sposób szczególny w pamięć?
 

 Chór Pochodnia w Częstochowie to jeden z najstarszych chórów męskich w Polsce. Powstał on w 1930 roku i nieprzerwanie działa do dziś. Nie zawiesił swojej działalności nawet w okresie II wojny światowej, kiedy to działał jako chór partyzancki. Mogę powiedzieć, że pół Europy wspomina występy Częstochowskiego Chóru Pochodnia, nasz śpiew a my wspominamy te kraje, w których koncertowaliśmy i które zwiedziliśmy. Kiedy śpiewałem w Pochodni to koncertowaliśmy w wielu miastach w Polsce i za granicą były to takie kraje jak: Czechosłowacja, Węgry, Francja, Bułgaria, Niemcy, Jugosławia, Włochy, Belgia oraz Kanada.

Chciałbym również dodać, że przy chórze Pochodnia działał doskonały kwartet Bel Kanto, z którym śpiewałem nie tylko koncerty wraz z Pochodnią, ale również występowaliśmy na różnych innych koncertach, festiwalach a także wielokrotnie występowaliśmy w Telewizji Polskiej i w Polskim Radio.
Kwartet miał wielu kierowników, ale skład był przez 27 lat ten sam. Byliśmy popularni, ponieważ kwartet śpiewał wszystkie aktualne przeboje oczywiście rozpisane na kwartet. Bywało, że kwartet w miesiącu miał 20 a nawet 30 występów. Z kwartetem wyjeżdżaliśmy na występy zagraniczne i wspomnę, że nawet do RFN pozwolono nam wyjechać.

Ostatni koncert, który śpiewałem z chórem Pochodnia w Polsce przed wyjazdem do Kanady pamiętam doskonale. Organizowałem ten koncert będąc prezesem tego chóru był to koncert a jednocześnie konkurs najlepszych chórów męskich w Polsce odbył się on w Bydgoszczy. Takie koncerty odbywały się dawniej raz w roku Za każdym razem w innej miejscowości. Z różnych przyczyn przez wiele lat koncerty  nie odbywały się a po dłuższej przerwie przypomniałem sobie o tych koncertach. Nawiązałem kontakt z chórem Harfa Warszawa i wspólnie ustaliliśmy, że tym razem tych chórów będzie 6 a nie jak zwykle 4. Pamiętam, że był to wspaniały koncert podczas, którego chór Pochodnia miał pół godzinny bardzo udany występ.

Jeśli chodzi o moje solowe śpiewanie to powiem, były takie solówki, które sobie upodobałem między innymi w utworze "Gonią górale trzody" Maklaklewicza. Właściwie sam utwór nie jest trudny, ale solówka trudna bo rozpiętość głosowa znaczna.
 

"Gonią górale trzody"- solo Jerzy Wołek (nagranie archiwalne)
 

Inny utwór, który śpiewałem solo nazywał się "Sałata włoska" i powiem, że to była solówka, której poza mną nie wykonywał nikt a kiedy z Polski wyjechałem Pochodnia już tego utworu nie wykonywała. Solowo śpiewałem między innymi w koncercie Chopinowskim, który perfekcyjnie przygotował dyrygent Tadeusz Biernacki. W koncercie  wystąpiło dwóch wykonawców w tym ja, śpiewając 8 pieśni Chopina. Chopin skomponował takich pieśni 17. W zasadzie były to pieśni bardziej dla barytonu, ale miałem wtedy jeszcze nazwijmy to świeży głos i śpiewałem również barytonem.
 

Po przyjeździe do Winnipegu nie rozstał się Pan ze śpiewaniem jak zaczęła się współpraca z chórem Sokół?
 

Pierwszy raz w Kanadzie byłem z chórem Pochodnia 1982 roku przyjechaliśmy tu na zaproszenie chóru Sokół. Duża grupa ludzi, których wtedy spotkaliśmy, w Winnipegu źle o nas myślała a mianowicie, że napewno jesteśmy z SB, bo kto by zwykłych ludzi w stanie wojennym wypuścił z Polski na zachód. A nam się to udało właśnie w tamtym czasie, bo polskie władze chciały udowodnić światu, że Polska to kraj demokratyczny i nawet za granice, jak ktoś chce może jechać. Dyrygentem chóru Sokół był Tadeusz Biernacki i wtedy właśnie nawiązaliśmy współpracę. Tadeusz Biernacki poprosił mnie o zaśpiewanie solo za Bruno Ożoga, który ze względów osobistych nie mógł śpiewać w tym czasie solówki w utworze o miłości i od tej pory za każdym razem kiedy byłem w Winnipegu śpiewałem z chórem Sokół. To było jeszcze wtedy kiedy w Winnipegu nie mieszkałem, ale oczywiście kiedy przyjechałem tu na stałe do Sokoła przystąpiłem właściwie z marszu jako "dojrzały Sokół" dobrze znający repertuar zespołu.
Śpiewam z tym zespołem już 20 lat. Z chórem Sokół występów nie potrafię zliczyć. Wielokrotnie wyjeżdżaliśmy na występy za granicę w tym również do Polski. Za granicą występowaliśmy głównie w USA a więc za miedzą, niemal każdego roku na festiwalu "Polki"  w Wiskonsin.
W zespole Pieśni i Tańca Sokół solo śpiewałem w takich utworach jak Gonią górale trzody, arie Stefana ze Strasznego Dworu, z opery Flis Płyną tratwy po Wiśle, z Halki arie Jątka.
Chcę powiedzieć, że ponieważ przed przyjazdem do Winnipegu nie śpiewałem repertuaru ludowego to bardzo zależało mi i zabiegałem o to by chór Sokół włączył do swojego repertuaru utwory muzyki klasycznej i to się udało. Jak wszystkim wiadomo od wielu już lat chór Sokół śpiewa nie tylko repertuar ludowy. Odbyło się wiele koncertów Sokoła z muzyką inną niż ludowa przypomnę dla przykładu: w 1996 roku pierwszy raz Sokół zaśpiewał Wodewil, zaprezentowaliśmy wtedy utwory z operetki Franza Léhara  Wesoła wdówka, operetki Księżniczka Czardasza Emmericha Kalmana oraz operetki Baron cygański Johanna Straussa.

Duet Mariola Plazak- Scibich i Jerzy Wołek

Ptasznik z Tyrolu- solo Jerzy Wołek

Wodewil, 1996 rok- Jerzy Wołek śpiew solo

Jerzy Wołek z solistkami

"Usta milczą" duet Barbara Esposito i Jerzy Wołek
 

Potem były koncerty Moniuszkowski i wspominany wcześniej koncert pieśni Chopina oraz Oratorium Mesjasz Haendla. Każdego roku  Sokół przygotowuje także koncert kolęd.

Drugi od lewej Jerzy Wołek- koncert kolęd 2008 rok

Oratorium Mesjasz, marzec 2008

Jest Pan obdarzony pięknym tenorem dlatego był Pan solistą chóru Pochodnia następnie również śpiewał Pan solo z chórem Sokól, ale również śpiewał Pan z Manitoba Opera.
 

To prawda, solistą byłem w Pochodni już po roku śpiewania w tym chórze. Potem jako solista, jak już wspomniałem śpiewałem równolegle z Pochodnią i z kwartetem Bel Kanto a w Kanadzie z Chórem Sokół a także z zespołem Kuranty.
 

Zespół Kuranty "Piosenka przypomni Ci"- solo Jerzy Wołek (nagranie archiwalne)
 

 
Z Operą Manitoba 3 sezony to znaczy 6 oper miałem przyjemność śpiewać w chórze. Śpiewałem również z Operą Manitoba na różnych koncertach a to już było łatwiejsze bo na koncertach śpiewa się z nut nie z pamięci jak w operach.
W jednym z koncertów  świątecznych śpiewałem solo Panis Angelicus.
 

Na zakończenie powiem, że kiedyś na początku mojego śpiewania w Pochodni jeden z najlepszych dyrygentów jakiego mieliśmy, który próbował wyrównywać w chórze głosy indywidualnie pracował nad każdym głosem o moim głosie powiedział: Jurkowi to głosu psuć nie będziemy. Jemu natura dała głos, natura mu go ustawiła i nie wolno się w to mieszać. I tak było przez 60 lat mojego śpiewania.
Gdyby nie to, że do Zespołu Pieśni i Tańca Sokół nie przychodzą nowe młodsze osoby dawno dałbym odpocząć moim strunom głosowym. Teraz kiedy do Winnipegu przyjechał Michał Kowalik, który w Polsce również śpiewał w Pochodni powiedziałem, że skoro jest młody, zdolny tenor, który mnie zastąpi to spokojnie mogę odpoczywać.

Koncert OPUS 2009

Chór Sokół przygotowuje obecnie ciekawy zupełnie nowy repertuar na koncert świąteczny wiec zachęcam wszystkich, którzy kochają śpiewać do wstąpienie w szeregi zespołu. Repertuar Sokoła jest interesujący i dla młodszych i starszych.

Dziękuję za rozmowę i życzę jeszcze wielu lat wspomagania chóru Sokół swym wspaniałym głosem

 
Jolanta Małek polishwinnipeg.com